Οι ψυχολόγοι ξεκαθαρίζουν πώς πρέπει να μιλάς σε μία χειραγωγό, αν θες να διατηρήσεις την ψυχική σου υγεία.

Ηαντιμετώπιση ενός χειριστικού ατόμου είναι κουραστική – ειδικά όταν ξέρει ακριβώς πώς να στρέφει τις καταστάσεις προς όφελός του. Οι γυναίκες χειραγωγοί, ειδικότερα, μπορεί να είναι διακριτικές, χρησιμοποιώντας ενοχές, εξαπάτηση ή συναισθηματικές τακτικές για να ελέγχουν τους άλλους. Και πραγματικά αυτή η κατάσταση μπορεί να γίνει έως και ανυπόφορη – κυρίως αν συναναστρέφεσαι έστω και μία τέτοια γυναίκα στην καθημερινότητά σου.

Ωστόσο, όλα αυτά δεν είναι κάτι που πρέπει να ανέχεσαι. Το κλειδί είναι να ξέρεις τι να πεις για να το σταματήσεις όλο αυτό, χωρίς να καταλήξεις στο ίδιο επίπεδο. Η ψυχολογία δείχνει ότι ορισμένες φράσεις μπορούν να σε βοηθήσουν να ανακαλέσεις τη χειραγώγηση, να θέσεις όρια και να ανακτήσεις τον έλεγχο της συζήτησης. Τι είναι αυτό που πρέπει να πεις;

«Δεν ενδιαφέρομαι να παίζω παιχνίδια»
Οι χειραγωγοί απολαμβάνουν τη σύγχυση. Διαστρεβλώνουν τις λέξεις, μεταθέτουν τις ευθύνες και δημιουργούν δράματα για να σε βγάλουν εκτός ισορροπίας. Αλλά τη στιγμή που δείχνεις ότι καταλαβαίνεις τις τακτικές τους, η δύναμή τους αρχίζει να εξασθενεί.

Λέγοντας: «Δεν με ενδιαφέρει να παίζω παιχνίδια», σταματάς τη χειραγώγηση και θέτεις ένα σταθερό όριο. Στέλνεις, ακόμα, ένα ξεκάθαρο μήνυμα: δεν πρόκειται να εμπλακείς σε συναισθηματικά παιχνίδια μυαλού ή να παρασυρθείς στον ελέγχο κάποιου άλλου. Το κλειδί είναι να παραμείνεις ήρεμη όταν το λες. Χωρίς θυμό, χωρίς απογοήτευση – μόνο αυτοπεποίθηση. Γιατί μόλις δουν ότι τα κόλπα τους δεν πιάνουν σε σένα, δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να υποχωρήσουν.

«Εμπιστεύομαι την κρίση μου σε αυτό»
Μια από τις πιο συνηθισμένες τακτικές χειραγώγησης είναι να σε κάνει να αμφιβάλλεις για τον εαυτό σου. Οι γυναίκες που χειραγωγούν είναι ιδιαίτερα καλές σε αυτό – θα αμφισβητήσουν τις αποφάσεις σου, θα σε κάνουν να αισθανθείς ένοχη ή θα συμπεριφέρονται σα να ξέρουν τι είναι καλύτερο για σένα.

Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, το να λες αυτή τη φράση δείχνει την αυτοπεποίθησή σου και θέτει ξανά ένα όριο.

«Δεν είναι έτσι όπως το θυμάμαι»
Το gaslighting είναι ένα από τα πιο ισχυρά «όπλα» ενός χειραγωγού. Θα διαστρεβλώσει την πραγματικότητα, θα παραποιήσει γεγονότα του παρελθόντος και θα σε κάνει να αμφισβητήσεις την ίδια σου τη μνήμη – όλα αυτά για να αποκτήσει τον έλεγχο της κατάστασης.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η επανειλημμένη έκθεση σε ψευδείς πληροφορίες μπορεί πραγματικά να αλλάξει τη μνήμη ενός ατόμου με την πάροδο του χρόνου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το gaslighting είναι τόσο αποτελεσματικό – δημιουργεί αμφιβολίες, κάνοντας τους ανθρώπους πιο πιθανό να αποδεχτούν μια ψευδή αφήγηση.

Όταν κάποιος προσπαθεί να αλλάξει την ιστορία, μια απλή αλλά αποφασιστική απάντηση όπως: «Δεν το θυμάμαι έτσι», μπορεί να τον σταματήσει.

«Δεν είμαι υπεύθυνη για το πώς αισθάνεσαι»
Οι συναισθηματικοί χειριστές λατρεύουν να κάνουν τους άλλους να αισθάνονται ένοχοι. Θα στρεβλώσουν τις καταστάσεις για να φανεί ότι εσύ είσαι ο λόγος για το θυμό, τη θλίψη ή την απογοήτευσή τους – ακόμα και όταν δεν έχει καμία σχέση με εσένα.

Η αλήθεια είναι ότι ο καθένας είναι υπεύθυνος για τα συναισθήματά του. Λέγοντας: «Δεν είμαι υπεύθυνη για το πώς αισθάνεσαι», αρνείσαι να αναλάβεις ενοχές που δεν σου ανήκουν. Οι ψυχολόγοι το ονομάζουν αυτό συναισθηματική υπευθυνότητα – την ιδέα ότι κάθε άτομο είναι υπεύθυνο για τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις του.

«Δεν θα το συζητήσω περαιτέρω»
Οι χειραγωγοί μισούν όταν χάνουν τον έλεγχο της συζήτησης. Θα παρατείνουν τα επιχειρήματά τους, θα διαστρεβλώσουν τα λόγια σου και θα συνεχίσουν να πιέζουν μέχρι να ενδώσεις ή να απογοητευτείς πολύ για να σκεφτείς καθαρά.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ένα από τα πιο αποτελεσματικά πράγματα που μπορείς να κάνεις είναι να κλείσεις εντελώς τη συζήτηση. Λέγοντας: «Δεν θα το συζητήσω περαιτέρω», τους αφαιρείς τη δυνατότητα να συνεχίσουν να σε παρασύρουν στα παιχνίδια τους.

«Μου αξίζει να μου φέρονται με σεβασμό»
Όλοι αξίζουν να τους φέρονται με καλοσύνη και σεβασμό, αλλά οι χειριστές συχνά σε κάνουν να νιώθεις ότι πρέπει να το κερδίσεις. Θα σε υποτιμήσουν, θα απορρίψουν τα συναισθήματά σου ή θα σε κάνουν να νιώσεις ανάξια – όλα αυτά σε μια προσπάθεια να αποκτήσουν εξουσία πάνω σου.

Αλλά ο σεβασμός δεν είναι κάτι που πρέπει να αποδείξεις ότι αξίζεις. Είναι μια βασική προσδοκία σε κάθε υγιή σχέση. Λέγοντας: «Μου αξίζει να μου φέρονται με σεβασμό», υπενθυμίζεις τόσο στον εαυτό σου όσο και στον/ στην χειραγωγό ότι δεν θα ανεχτείς την κακομεταχείριση. Επίσης, θα δείξεις ότι έχεις αυτοεκτίμηση.

«Τα συναισθήματά μου είναι βάσιμα»
Οι χειραγωγοί έχουν έναν τρόπο να σε κάνουν να νιώθεις ότι αντιδράς υπερβολικά. Θα σε αποκαλέσουν «πολύ ευαίσθητη», θα σου πουν ότι φαντάζεσαι πράγματα ή θα συμπεριφερθούν σαν τα συναισθήματά σου να μην είναι σημαντικά. Με την πάροδο του χρόνου, αυτού του είδους η αντιμετώπιση μπορεί να σε κάνει να αρχίσεις να αμφισβητείς τα ίδια σου τα συναισθήματα.

Αλλά όσα νιώθεις δεν χρειάζεται να «εγκρίνονται» από κάποιον άλλο για να είναι αληθινά. Λέγοντας: «Τα συναισθήματά μου είναι βάσιμα/ αληθινά», αρνείσαι να αφήσεις κάποιον άλλον να αποφασίσει αν τα συναισθήματά σου έχουν σημασία ή όχι.

«Δεν πρόκειται να αισθάνομαι ένοχη που κάνω αυτό που είναι καλύτερο για μένα»
Σίγουρα δεν το διαβάζεις για πρώτη φορά. Οι χειραγωγοί θα σε κάνουν να νιώσεις ενοχές. Θα αισθανθείς άσχημα επειδή θα θέσεις τα όριά σου και θα νομίζεις πως είσαι παράλογη επειδή λες όχι και βάζεις τον εαυτό σου σε προτεραιότητα. Και αν είσαι κάποια που από τη φύση της νοιάζεται για τους άλλους, είναι εύκολο να πέσεις στην παγίδα να δίνεις πάντα προτεραιότητα στις ανάγκες τους έναντι των δικών σου.

Αλλά το να φροντίζεις τον εαυτό σου δεν είναι εγωιστικό – είναι απαραίτητο. Λέγοντας: «Δεν πρόκειται να αισθάνομαι ένοχη που κάνω αυτό που είναι καλύτερο για μένα», απορρίπτεις τις προσπάθειές τους να σε ελέγξουν μέσω της ενοχής και επιβεβαιώνεις το δικαίωμά σου να κάνεις επιλογές που βοηθούν στην ευημερία σου.

«Όχι»
Μερικές φορές, το πιο αποτελεσματικό που μπορείς να πεις είναι και το πιο απλό. Οι χειραγωγοί βασίζονται στο να πιέζουν τα όρια, να τα δοκιμάζουν και να σε καταβάλλουν μέχρι να ενδώσεις τελικά. Αλλά δεν τους χρωστάς καμία εξήγηση, δικαιολογία ή συζήτηση. Ένα σταθερό, αδιαμαρτύρητο «Όχι» είναι αρκετό.

Οι ψυχολόγοι το αποκαλούν αυτό «λεκτική εξουσία» – την ικανότητα να θέτεις ένα όριο με αυτοπεποίθηση και χωρίς ενοχές. Όσο περισσότερο υποστηρίζεις τις αποφάσεις σου χωρίς να νιώθεις την ανάγκη να τις αποδυναμώσεις, τόσο λιγότερος είναι ο έλεγχος που έχει πάνω σου ένας χειραγωγός.

Πηγη: queen.gr